psöriyatik artrit ne demek?

Psöriyatik Artrit Hakkında Bilgi

Psöriyatik artrit, cilt hastalığı olan sedef hastalığı (psöriazis) ile ilişkili bir tür iltihaplı eklem hastalığıdır. Genellikle sedef hastalığı teşhisi konulduktan sonra ortaya çıkar, ancak bazı durumlarda eklem sorunları cilt belirtilerinden önce başlayabilir.

Belirtileri:

• Eklem Ağrısı ve Şişliği: En sık görülen belirtilerden biridir. Ağrı genellikle etkilenen eklemlerde sabahları daha şiddetlidir ve gün içinde azalabilir.
• Eklem Sertliği: Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra eklemlerde sertlik hissedilir.
• Tendon ve Bağ Dokusu İltihabı (Entesit): Özellikle topuk, dirsek ve diz gibi bölgelerde görülebilir.
• Dactylitis (Sosis Parmak): Parmakların veya ayak parmaklarının tamamının şişmesi ve sosis gibi görünmesidir.
• Tırnak Değişiklikleri: Sedef hastalığına bağlı olarak tırnaklarda çukurlaşma, kalınlaşma veya renk değişiklikleri görülebilir.
• Göz İltihabı (Üveit): Gözlerde kızarıklık, ağrı ve bulanık görme gibi belirtilerle kendini gösterir.
• Omurga Etkilenmesi (Spondilit): Bel ve boyun ağrısı, sertlik gibi belirtilere neden olabilir.

Nedenleri:

Psöriyatik artritin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bağışıklık sisteminin hatalı bir şekilde eklemlere ve cilde saldırması sonucu iltihaplanma meydana gelir.

Tanı:

Tanı, hastanın belirtileri, fiziksel muayene ve çeşitli testler (kan testleri, röntgen, MR gibi) ile konulur. Sedef hastalığı öyküsü veya cilt belirtilerinin varlığı tanıda önemli bir rol oynar.

Tedavi:

Psöriyatik artritin tedavisi, belirtileri kontrol altına almak, eklem hasarını önlemek ve yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• İlaçlar:
  • Ağrı kesiciler (NSAID'ler)
  • Kortikosteroidler
  • Hastalığı modifiye edici anti-romatizmal ilaçlar (DMARD'lar)
  • Biyolojik ajanlar (TNF inhibitörleri, IL-17 inhibitörleri vb.)
• Fizik Tedavi: Eklem hareketliliğini ve kas gücünü artırmak için egzersizler ve diğer yöntemler uygulanır.
• Ergoterapi: Günlük yaşam aktivitelerini kolaylaştırmak için yardımcı araçlar ve teknikler öğretilir.
• Eklem İçi Enjeksiyonlar: Şiddetli ağrı ve iltihaplanma durumlarında eklemlere kortikosteroid enjekte edilebilir.
• Cerrahi: Nadiren, eklem hasarı çok ilerlemişse eklem protezi gerekebilir.

Önemli Not: Psöriyatik artrit kronik bir hastalıktır ve tamamen iyileşme mümkün olmayabilir. Ancak, uygun tedavi ile belirtiler kontrol altında tutulabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Erken tanı ve tedavi, eklem hasarını önlemek için önemlidir. Bir romatoloji uzmanına başvurmak önemlidir.